As Grazas da nova normativa da lingua galega [por Miguel Sartal]
Chamoume moito a atención escoitar na TVG a palabra grazas. Non foi só unha vez, agora é algo habitual que digan grazas, ó igual que diferenza, e outras palabras que antes acababan e cia e agora se escriben e pronuncian en za. Son os efectos da nova normativa que se implantou recentemente: a chamada normativa de concordia, creo recordar. Paréceme unha boa solución, a concordia, para ver se acabamos dunha vez con tanta normativa particular que existe no mundo das palabras en galego. Eu son o primeiro confundido nese xardín das letras, e isto tamén é un xeito de excusarme polos erros que neste artigo poida cometer: digamos que se debe á confusión existente e non á miña ignorancia na cuestión... ¡que fácil pode un absolverse das culpas!. En fin, grazas entón pola vosa comprensión. Pero vaiamos ó asunto que aquí me trae: grazas. A primeira vez que a escoitei esa palabra sonoume estraña, e incluso dolorosa, como se esa palabra se me atragantara nas miñas orellas, ó igual que outras como diferenza, e máis, pero de diferente forma.
Gracias é unha palabra que acostumo oír habitualmente. Nunca oín dicir grazas á xente. Por iso me pareceu tan raro. Aínda así é posible que nalgún sitio de Galicia (tamén Galiza) se diga así e por iso se retomou nesta normativa. Non sei, supoño que é algo que os filólogos saben e a quen debería acudir ante o meu interese en saber. Algo xa me contaron, pero aínda teño dúbidas. A verdade é que grazas tocoume o corazón.
Un amigo comentoume que o tema das linguas e da súa normativa e normalización é moito unha cuestión política, e non só cultural ou filolóxica ou social..., e que ás veces se poñen normas que aínda sonando estrañas co costume un acaba de asumilas. Certo, iso todos o sabemos (para mostra temos a música), pero tamén é certo que debe haber límites polo que pode ser factible un cambio na normativa e non outro. A lingua é un elemento que hoxe se ten como marcador dunha diferencia, entón, se facemos máis diferente a lingua máis diferentes nos facemos nós, penso eu. Polo tanto, pregúntome de qué se está a escapar cando se prefire grazas en vez de gracias, ou a onde se quere chegar. Por algo se fixo, está claro. Eu podo non estar de acordo, pois paréceme un cambio demasiado profundo, por ser unha das palabras máis cotiás que poden existir, e que eu nunca coñecín que existira en forma de grazas, pois sempre escoitei gracias. Pero ben, isto é o que hai.
De tódolos xeitos, con este xeito de pensar de que co costume e o uso a todo se acostuma un, podemos, por exemplo, tomar a normativa portuguesa ou palabras desa lingua e aplicalas á lingua galega, porque aínda que nos poden resultar raras nun principio, como co costume todo se asume como normal... ou tomar a normativa castelá... Non se trata diso, estou esaxerando, pero esta esaxeración miña é gracias a esa palabra grazas. As normativas deben cambiar, e deben atender á sociedade, e a sociedade crea unhas normas segundo desexe que sexa a lingua, pero non se deberían tomar posicións que poden resultar extremas. Isto recórdame a casos como o da Igrexa, xa que existe unha separación moi grande entre o que pensan os seus dirixentes (porque non é toda a igrexa) e o ritmo que leva a sociedade. Ou tamén é o que pasa con algúns ecoloxistas, que meten especies nos bosques só atendendo e a unha idea do bosque e do rural, pero non se dan conta do efecto que lle produce ó campesiño que vive alí ó lado.
Todo isto está ben, a intención tamén, pero debemos de ter os pés na terra e a lingua non só vela nos libros, tamén na xente que a fala. Porque claro, xa non é que me soe mal a palabra grazas senón que tamén terei que ter coidado á hora de usala. Non parece unha palabra moi compatible co seseo, pois grasas pode producir un malentendido, ó igual que ghrasas. Espero que os meus veciños me entendan, que non é que estea de broma e me meta con eles, sobre todo a Doña Herminia, á que lle espero seguir falando durante moito tempo. Espero non ter que canbiar a miña forma de falar o galego, que é a que temos por aquí os das Ría Baixas. Por certo, se os cambios se asimilan rapidamente e sen problemas con tal de escoitalos e acostumarse a eles, por que non empezamos por cambiar esta linguaxe sexista que temos?, penso que podería ser unha boa iniciativa. Gracias por escoitarme.
Miguel Sartal
Gracias é unha palabra que acostumo oír habitualmente. Nunca oín dicir grazas á xente. Por iso me pareceu tan raro. Aínda así é posible que nalgún sitio de Galicia (tamén Galiza) se diga así e por iso se retomou nesta normativa. Non sei, supoño que é algo que os filólogos saben e a quen debería acudir ante o meu interese en saber. Algo xa me contaron, pero aínda teño dúbidas. A verdade é que grazas tocoume o corazón.
Un amigo comentoume que o tema das linguas e da súa normativa e normalización é moito unha cuestión política, e non só cultural ou filolóxica ou social..., e que ás veces se poñen normas que aínda sonando estrañas co costume un acaba de asumilas. Certo, iso todos o sabemos (para mostra temos a música), pero tamén é certo que debe haber límites polo que pode ser factible un cambio na normativa e non outro. A lingua é un elemento que hoxe se ten como marcador dunha diferencia, entón, se facemos máis diferente a lingua máis diferentes nos facemos nós, penso eu. Polo tanto, pregúntome de qué se está a escapar cando se prefire grazas en vez de gracias, ou a onde se quere chegar. Por algo se fixo, está claro. Eu podo non estar de acordo, pois paréceme un cambio demasiado profundo, por ser unha das palabras máis cotiás que poden existir, e que eu nunca coñecín que existira en forma de grazas, pois sempre escoitei gracias. Pero ben, isto é o que hai.
De tódolos xeitos, con este xeito de pensar de que co costume e o uso a todo se acostuma un, podemos, por exemplo, tomar a normativa portuguesa ou palabras desa lingua e aplicalas á lingua galega, porque aínda que nos poden resultar raras nun principio, como co costume todo se asume como normal... ou tomar a normativa castelá... Non se trata diso, estou esaxerando, pero esta esaxeración miña é gracias a esa palabra grazas. As normativas deben cambiar, e deben atender á sociedade, e a sociedade crea unhas normas segundo desexe que sexa a lingua, pero non se deberían tomar posicións que poden resultar extremas. Isto recórdame a casos como o da Igrexa, xa que existe unha separación moi grande entre o que pensan os seus dirixentes (porque non é toda a igrexa) e o ritmo que leva a sociedade. Ou tamén é o que pasa con algúns ecoloxistas, que meten especies nos bosques só atendendo e a unha idea do bosque e do rural, pero non se dan conta do efecto que lle produce ó campesiño que vive alí ó lado.
Todo isto está ben, a intención tamén, pero debemos de ter os pés na terra e a lingua non só vela nos libros, tamén na xente que a fala. Porque claro, xa non é que me soe mal a palabra grazas senón que tamén terei que ter coidado á hora de usala. Non parece unha palabra moi compatible co seseo, pois grasas pode producir un malentendido, ó igual que ghrasas. Espero que os meus veciños me entendan, que non é que estea de broma e me meta con eles, sobre todo a Doña Herminia, á que lle espero seguir falando durante moito tempo. Espero non ter que canbiar a miña forma de falar o galego, que é a que temos por aquí os das Ría Baixas. Por certo, se os cambios se asimilan rapidamente e sen problemas con tal de escoitalos e acostumarse a eles, por que non empezamos por cambiar esta linguaxe sexista que temos?, penso que podería ser unha boa iniciativa. Gracias por escoitarme.
Miguel Sartal
7 comentarios
Anónimo -
Moncho -
Coido que pasou suficiente tempo como para que o galego sexa unha lingua e a galega unha cultura suficientemente diferenciada e independiente da portuguesa, e iso é o que deberíamos defender...
O caso é que unha norma ten que ter como base fundamental a fala, e a nosa non o fai...
Iria -
Apoio a idea de Marcos e Juanan.
Juanan -
Moncho -
Eu vou a ser un dos que non repeten a nova normativa do galego. Sinceramente, porque me parece unha tomadura de pelo por parte de certos \"intelectualoides\" que se atribúen a potestade de facer unha norma de cómo hai que falar e escribir o galego, en contra da realidade do que se fala polo pobo.
A nova normativa do galego supón unha clara baixada de pantalóns por parte da Academia Galega cara ós defensores do \"galego de mínimos\" e lusistas. O que máis me fastidia é que se fuxen todo o posible do castelán e se busca o portugués como referencia para multitude de palabras que cambian. Todo o que soe ou coincida co castelán é sospeitoso de cambio, e se busca unha forma parecida ó portugués (presenza, ao, reitor, estudo...). A ver cando se dan conta de que o galego e o portugués son línguas diferentes, e en Galicia non falamos portugués!!
E o de grazas!!! Pero de onde sacaron iso?? En que sitio de Galicia se di grazas?
Non estou en contra de que exista unha normativa, pero unha acorde coa realidade e na que se consolide o que se veu facendo ata o de agora (ou é que ata o de agora o que falabamos non era correcto?). O que sí considero que non se debería facer é acatar cegamente as normas sen un mínimo espíritu crítico cara as mesmas. Eu, dende logo, non vou a dar por bo todo o que saia da RAG só porque sexa necesaria unha norma. Norma feita por persoas que, estou seguro, na vida deron unha palabra de galego ata que descubriron o ven podían vivir diso. Dende entón dedícanse a reinventar a nosa língua cada certo tempo. E que non me digan que etimolóxicamente certa palabra debería evolucionar así... nin trapalladas polo estilo. A língua faina o pobo, e a iso teñen que atender.
Marcos -
María -